Inleiding

Wat gaan we tekenen? Probleem (h)erkenning Weet je het nog? We visualiseren problemen, geen systemen. Aangezien een probleem emergent gedrag is, start het visualisatieproces met de identificatie van welk emergent gedrag je wilt begrijpen. Vaak is dat gedrag ongewenst en wordt het als probleem ervaren. Zorg ervoor dat je goed aansluit bij hoe de cliënt […]
Feedbackloops

Een systeemdiagram laat zien hoe de elementen elkaar beïnvloeden. Dit wordt weergegeven met pijlen zoals we in het vorige hoofdstuk besproken hebben. Een pijl die naar een element wijst, betekent dat het beïnvloed wordt. Een pijl die uit een element vertrekt, betekent dat het zelf andere elementen beïnvloedt. Een complex systeem heeft veel beïnvloedingsrelaties. Een […]
Taalconstructie en verbanden

CLD’s zijn handig omdat taal de complexiteit van een systeem moeilijk inzichtelijk maakt, maar dat neemt niet weg dat elke CLD gemaakt wordt op basis van een taal. Zo kunnen CLD’s gemaakt worden op basis van interviews of dossiers. Je zult dus de verhalen (of narratieven) moeten vertalen naar verbanden. In de vorige alinea hebben […]
Relatie en causale verbanden

Elke variabele (of element) in een systeem beïnvloedt, of wordt beïnvloed door, minstens één andere variabele. Deze twee elementen staan met elkaar in verband. Oftewel, ze hebben een relatie. Bij causale loopdiagrammen zijn we op zoek naar causale verbanden. Dit betekent dat als een variabele verandert, de andere variabele ook verandert. In een CLD wordt […]
Naamgeving variabelen

Er zijn enkele richtlijnen voor het benoemen van variabelen die ervoor zorgen dat je Causale Loop Diagram (CLD) gemakkelijker leesbaar en daardoor zinvoller wordt. Gebruik geen maten (hoog, groot, meer) in de namen. Het CLD wordt lastiger te lezen op het moment dat het zelfvertrouwen omlaag gaat. Je krijgt dan ‘laag hoger zelfvertrouwen’. Dat is […]
Probleemelementen / variabelen

De variabelen zijn de elementen uit het systeem. In ons geval dus factoren die op een of andere manier een rol spelen in ontstaan van het probleem. Dat kunnen dus objecten zijn, of mensen, of eigenschappen van mensen, eigenschappen van de omgeving of beleidsmaatregelen. Bij objecten kun je denken aan speeltuinen, groen, parkeerplaatsen en wijkhuizen. […]
Emergent (probleem) gedrag

Het visualiseren van systemen is geen doel op zich. Je tekent niet zomaar een systeem. Je doet dit om inzicht te krijgen. Je wilt begrijpen hoe een probleem ontstaat, zoals waarom mensen zich niet willen laten vaccineren, waarom er zo’n hoog uitvalpercentage is op onze school, of waarom iemand een beperkt sociaal kapitaal heeft. Vaak […]
Inleiding basisprincipes

Om het complexe probleem inzichtelijk te maken, maken we gebruik van zogenaamde Causal Loop Diagrammen (CLD’s). In een Causal Loop Diagram (CLD) worden causale verbanden tussen probleemelementen gevisualiseerd. Als je bijvoorbeeld te veel eet, neemt je gewicht toe; dit is een direct gevolg van je eetgewoonten. Er bestaan talloze causale relaties, bijvoorbeeld: hoe meer CO2 […]
Complexe problemen visualiseren

Waarom visualiseren? Om een complex probleem op te lossen, moet het systeem (dus alle probleemelementen samen) naar een ander, beter evenwicht. Dan is het dus belangrijk om te weten welke factoren en vooral welke relaties het probleemgedrag laten ontstaan. Als je dat weet, kun je kijken waar je kunt ingrijpen, waar interventies effect zouden kunnen […]