Met al dat gepraat/geschrijf over complexiteit zou je bijna vergeten waar het om gaat: systemen bestaan uit mensen. En die systemen hebben invloed op mensen. Als je de omstandigheden van die mensen wilt verbeteren, zul je heel vaak het systeem moeten veranderen. En dat is niet simpel. Want die omstandigheden zijn emergent, en afhankelijk van heel veel factoren die elkaar beïnvloeden.
In complex systemen wordt het emergent gedrag bepaald door de beïnvloeding tussen de elementen (en dus niet de eigenschappen van de elementen). Dit betekent dat in een systeem van mensen de relatie tussen de mensen het gedrag van het systeem bepaald. En dat betekent weer dat het bouwen en onderhouden van relaties het belangrijkste werk is van een pedagoog.
Niet verrassend natuurlijk. We weten al jaren dat de relatie tussen hulpverlener en client een van de belangrijkste factoren is voor succes. Maar het is altijd mooi als men vanuit twee verschillende hoeken tot dezelfde conclusie komt.
Lees het hele artikel over The Relational Work of System Change uit Stanford Social Innovation Review
Meer weten? Begin dan hier met lezen over complexe systemen en pedagogiek
