Psychotherapie werkt. Er is voldoende empirisch onderzoek gedaan om dat te bevestigen. Maar waarom werkt het? Het idee is dat de methode die gebruikt wordt, verantwoordelijk is voor het resultaat. Net zoals een paracetamol zorgt voor het verdwijnen van de hoofdpijn. Zo van, je stopt deze therapie er in, en er komt een genezen client uit. Maar onderzoek bevestigt dat input-output idee dus niet. Het effect van een behandeling wordt maar voor een klein deel bepaald door de inhoud en aard van de behandeling (lees hier meer over in dit Nederlandstalig artikel van het NJI). Soms zijn er zelfs al effecten voor de behandeling begint! Bovendien is er weinig relatie tussen de hoeveelheid training van de therapeut en het effect. Sommige para-professionals zijn net zo effectief als getrainde professionals. Ook het gebruik van handleidingen om de eenduidigheid van de behandeling te verbeteren, heeft geen duidelijke relatie met het effect van de therapie. Er is dus weinig relatie tussen de kwaliteit van de therapie en de het effect: psychotherapie is non-lineair.
Eigenlijk weten we al een hele tijd dat het vooral de patient factoren zijn (zoals interpersoonlijke competenties, steun, motivatie en reflexiviteit) die de grootste invloed hebben op het succes van een behandeling. De een-na-grootste factor is de relatie tussen therapeut en patient.
Stapsgewijze zelforganisatie
Onderstaand artikel kijkt naar psychotherapie als dynamisch proces. Hierin is het uitgangspunt dat het psychische probleem emergent gedrag is dat ontstaat uit zelforganisatie van het systeem van de client. Het is de rol van de therapeut om ervoor te zorgen dat het systeem zichzelf op een andere manier gaat organiseren. Het probleem zal daarin niet in een keer opgelost zijn. Op verschillende momenten tijdens de therapie verandert de zelforganisatie. En deze nieuwe zelforganisatie is de springplank voor weer een herorganisatie. Zo kan de bewustwording van een client van het feit dat hij een probleem heeft (een vorm van zelforganisatie) de basis zijn voor de motivatie om te werken aan het probleem (volgende vorm van zelforganisatie). Soms is er ook een terugval. Maar dat is ook een vorm van zelforganisatie. En deze nieuwe plek is soms noodzakelijk om de nieuwe sprong te maken. Dus ook het therapeutisch proces is non-lineair.
Als je therapie op deze manier bekijkt, heeft dat natuurlijk effecten op je behandeling. Wat blijft is het enorme belang van monitoring. Lees hier het hele artikel.
Meer lezen?
Hier staat een artikel specifiek over de behandeling van PTSS en welke rol complexiteit speelt in de effectiviteit van de behandeling.
Hier vind je een artikel over de relatie tussen psychische problemen en complexiteit .
Wil je meer meer weten over complexiteit en waarom het belangrijk is voor pedagogen? Lees dan deze blog.
