Waarom je moet weigeren om te versimpelen.

weiger om te versimpelen
opleidingen

Meepraten?

Kom bij de facebookgroep voor pedagogen die niet bang zijn voor complexiteit!

“The ideal art, the noblest of art: working with the complexities of life, refusing to simplify”.

Joyce Carol Oates, The Journal of Joyce Carol Oates: 1973-1982

“De ideale kunst, de meest nobele kunst: werken met de complexiteiten van het leven, weigeren om te versimpelen”

Ik ken Joyce Oates niet. Ze schijnt een begenadigd schrijver te zijn en heeft verschillende literaire prijzen gewonnen. Maar dit citaat uit haar gepubliceerde dagboeken slaat wat mij betreft de spijker op de kop.

Het leven is namelijk complex. Eigenlijk te complex om in zijn geheel te begrijpen. Dus wat doen we als mensen? We versimpelen de zaak net zo lang tot we het snappen, en misschien belangrijker, totdat we een gevoel van controle hebben. En als het leven door kabbelt, is dat ook niet zo erg. Maar als problemen ontstaan, zorgt dat versimpelen van de werkelijkheid soms dat de zaken alleen maar erger worden. Complexe problemen in stukjes hakken werkt namelijk niet. Dus je blijft maar dingen proberen die de simpele versie op moeten lossen, maar de complexe werkelijkheid verandert maar niet. Misschien wordt je daardoor zelfs hopeloos, of ga je aan jezelf twijfelen.

Cliënten hebben dit ook vaak. Ze hebben zelf al veel dingen geprobeerd, die allemaal niet werkten. En soms zijn er al veel andere hulpverleners geweest die allemaal dingen hebben geprobeerd die ook niet werkten. Daar zou je hopeloos van worden. Zeker als cliënt, maar misschien ook wel als professional.

weiger om te versimpelen

Als je zoiets hoort, moet er gelijk een lampje gaan branden. Veel simpele oplossingen die niet werken, betekent bijna altijd een complex probleem. Je hebt dan te maken met een mess, een zooitje. Dat moet je (h)erkennen: het probleemgedrag is emergent, en niemands schuld. Doe je dat niet, dan blijf je dingen proberen die toch niet gaan werken, met alle gevolgen van dien.

Weigeren om te versimpelen betekent het probleem in zijn geheel bekijken. Met alle afhankelijkheden, alle verschillende belevingen, iedereen die er ook maar iets mee te maken heeft. En op basis daarvan gaan helpen. Een probleem zijn geheel bekijken is niet simpel. Wat in ieder geval niet goed werkt, is een verslag schrijven. Door al die afhankelijkheden wordt het verhaal te ingewikkeld. Wat wel werkt, is visualiseren, bijvoorbeeld met een systeemdiagram. Op basis daarvan kun je kijken wat wel kan werken, voor dit probleem.

Dat betekent dus ook geen standaard oplossingen, geen gespreksdraaiboeken, maar maatwerk. Dat is niet makkelijk, maar wel de kunst. Moet je best een beetje dapper voor zijn.


Meer weten over complexe systemen en de link met pedagogiek? Kijk dan hier: “over complexiteit”

Kijk voor opleidingen voor het werken met complexe pedagogische systemen.

dynamiek in pedagogiek

Wat zoek je?

Meer weten over hardnekkige pedagogische problemen?

podcast aanvragen

Ik stuur je drie dagen lang, elke dag een podcast waarin ik je vertel wat hardnekkige pedagogische problemen zo bijzonder maakt en wat dat voor jou als professional betekent.

dynamiek in pedagogiek

Deze website maakt gebruik van cookies. Door de site te blijven gebruiken, ga je akkoord met ons cookiebeleid. Meer informatie: Privacybeleid​